Dünya xəbərləri
Türkiyədə donuz qripindən 2 nəfər ölüb
Türkiyədə H1N1-donuz qripindən 2 nəfər ölüb.
Yerli mətbuatın yazdığına görə, insident Adanada qeydə alınıb.
Səhiyyə nazirliyi məlumatı təsdiqləyib.
Bütün xəbərləri izləyin
Tramp bildirib ki, Hindistana 25% rüsum tətbiq olunacaq
ABŞ prezidenti Donald Tramp Hindistandan idxal olunan mallara 25% gömrük rüsumu tətbiq olunacağını açıqlayıb. O, bu qərarını, digər səbəblərlə yanaşı, Hindistanın Rusiyadan hərbi texnika və enerji resursu alması ilə əsaslandırıb. Trampın sözlərinə görə, Hindistan 25 faiz rüsuma əlavə olaraq müəyyən bir "cərimə" də ödəməli olacaq. Bu barədə prezident "Truth Social" sosial şəbəkəsində yazıb.
"Hindistan bizim dostumuzdur", - deyən ABŞ dövlət başçısı eyni zamanda əlavə edib ki, bu ölkə "hər zaman hərbi texnikasının böyük bir qismini Rusiyadan alıb və Çinlə yanaşı, Rusiyanın enerji daşıyıcılarının ən böyük alıcısıdır. Halbuki hamı Rusiyanın Ukraynada qətlləri dayandırmasını istəyir".
"Bütün bunlar yaxşı deyil", – deyə qeyd edən prezident Tramp əlavə edib ki, avqustun 1-dən Hindistan "yuxarıda sadalanan səbəblərə görə 25% rüsum və əlavə cərimə ödəyəcək".
Daha əvvəl də Tramp bəyan etmişdi ki, Hindistana tətbiq olunacaq rüsumlar 20–25% səviyyəsində ola bilər. Bununla yanaşı, Hindistanla ABŞ arasında ticarət sazişi üzrə danışıqlar hələ yekunlaşmayıb.
Tramp həmçinin vurğulayıb ki, ABŞ ilə razılığa gələ bilməyən ölkələr üçün əvvəlcədən artırılmış gömrük rüsumlarının tətbiqi tarixi, yəni 1 avqust dəyişdirilməyəcək.
ABŞ indiyədək yalnız az sayda ölkə ilə, o cümlədən Böyük Britaniya ilə ticarət sazişi imzalayıb. Bundan əlavə, Aİ ilə ilkin razılaşma əldə olunub, Avropa İttifaqı üçün rüsumlar 15% təşkil edəcək.
İran hökuməti 'saxta xəbər' ilə bağlı mübahisəli qanun layihəsini geri çəkib
İran hökuməti saxta xəbərlərlə (fake news) mübarizə adı altında irəli sürülən və sərt tənqidlərə səbəb olan mübahisəli qanun layihəsini geri çəkib. Tənqidçilər bu qanunun İranda onsuz da məhdud olan ifadə azadlığını daha da boğacağını bildirirdi.
Hökumətin sözçüsü Fatimə Məhacirani iyulun 30-da X platformasındakı paylaşımında islahatçı prezident Məsud Pezeşkianın rəhbərlik etdiyi hökumətin “milli birliyi qorumaq məqsədilə” bu qanun layihəsini geri çəkdiyini elan edib.
22 maddədən ibarət qanun layihəsini hökumət və sərt xətt tərəfdarı olan məhkəmə sistemi hazırlayaraq ötən həftə parlamentə təqdim edib. Parlamentdə keçirilən səsvermədə 205 deputat layihənin sürətli qaydada baxılmasının lehinə, 49 deputat əleyhinə səs verib, 3 nəfər isə bitərəf qalıb.
Tənqidçilərin “boğucu qanun layihəsi” adlandırdığı sənəd siyasətçilər və vətəndaş cəmiyyəti qrupları arasında geniş müzakirələrə səbəb olub. Onlar bildirirlər ki, “ictimai rəyi çaşdırmaq” və ya “dövlət təhlükəsizliyinə qarşı məzmun” kimi qeyri-müəyyən ifadələr mətbuat azadlığı və legitim tənqidləri basqı altına almaq üçün sui-istifadə vasitəsinə çevrilə bilər.
Hökumət üzvləri və ultrakonservativlər də daxil olmaqla qanun layihəsini dəstəkləyənlər bildirirlər ki, internetdə yanlış məlumatların sürətlə yayıldığı bir dövrdə bu qanun ictimai təhlükəsizliyi qorumaq və sabitliyi təmin etmək üçün vacibdir.
Onlar bu tədbirlərin milli təhlükəsizliyi və ictimai sabitliyi qorumaqdan ötrü zəruri olduğunu iddia edirlər.
Əgər qanun qəbul edilsəydi, “saxta xəbər yayanlar” 15 ilədək həbs cəzası ilə üzləşə bilərdi. Hüquqşünaslar hesab edirlər ki, bu, bəzi hallarda casusluq və ya adam oğurluğu kimi daha ciddi cinayətlərə verilən cəzalardan da sərtdir.
İran mətbuat azadlığı üzrə beynəlxalq reytinqlərdə daim son sıralarda yer alır. “Sərhədsiz Reportyorlar” (RSF) təşkilatı son illik hesabatında İranı “mətbuat azadlığı baxımından dünyanın ən repressiv ölkələrindən biri” adlandırıb.
RSF-nin məlumatına görə, hazırda İranda 21 jurnalist həbsdədir.
AzadlıqRadiosunun rus xidməti orta dalğada yayımını bərpa edir
Avqustun 1-dən AzadlıqRadiosunun (RFE/RL) Rusiya xidməti efir yayımını bərpa edəcək. Yayım maliyyə çətinlikləri ilə əlaqədar iyunda dayandırılmışdı.
Dinləyicilər hər gün Moskva vaxtı ilə 08:30-dan 11:30-a qədər 1386 kHz tezliyində orta dalğa diapazonunda radionu dinləyə biləcəklər.
Radio proqramının cədvəlinə canlı xəbərlər, aktual mövzularda analitik tok-şoular, siyasət, mədəniyyət, ictimai mövuzlardan danışan ekspertlərlə müsahibələr, Azadlıq Radiosunun arxivindən ən yaxşı podkastlar daxildir.
Rusiya xidməti də daxil AzadlıqRadiosunun fəaliyyəti ABŞ Konqresi tərəfindən ayrılan vəsaitlə ABŞ Qlobal Media Agentliyi (USAGM) vasitəsilə maliyyələşdirilir.
2025-ci ilin martında ABŞ prezidenti Donald Tramp büdcə xərclərinin optimallaşdırılması məqsədilə, yeddi dövlət agentliyinin maliyyəsinin azaldılmasını nəzərdə tutan fərman imzalayıb. Bu qurumlar arasında ABŞ Qlobal Media Agentliyi (USAGM) də var idi.
AzadlıqRadiosu ABŞ Konqresinin 2025-ci il üçün artıq ayrılmış vəsaitlərin köçürülməsini tələb edərək USAGM-ı məhkəməyə verib. İyulun 18-də Kolumbiya dairə məhkəməsi media korporasiyasının xeyrinə qərar verib.
Maliyyə çətinliklərinə baxmayaraq AzadlıqRadiosu öz fəaliyyətini davam etdirir, lakin sərt qənaət tədbirlərinə əl atmağa məcbur olub. Belə ki, bəzi əməkdaşlar məcburi, qismən ödənişli məzuniyyətə göndərilib, yüzlərlə frilanser müəlliflə müqavilələr ləğv edilib, kontent həcmi ciddi şəkildə azaldılıb, peyk radiosu yayımı tamamilə dayandırılıb.
Ancaq media korporasiyası əlavə maliyyə mənbələri axtarmağa davam edir. Məhz bu səylər nəticəsində radionun yayımının bərpası mümkün olub.
Rusiya DİN Şahin Şıxlınskini axtarışa verib
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Yekaterinburqdakı Azərbaycan diasporunun rəhbəri Şahin Şıxlinskini axtarışa verib. "Interfaks" agentliyi bu barədə məlumat yayıb.
"Axtarışın səbəbi: Cinayət Məcəlləsi ilə axtarışdadır”, - Rusiya DİN-in məlumat bazasında bildirilib. Şıxlinskinin hansı cinayət maddəsi ilə axtarışa verildiyi məlum deyil.
Sverdlovsk vilayətində "Azərbaycan-Ural" ictimai milli-mədəni təşkilatının sədri Şıxlinski iyulun əvvəlində saxlanılsa da, sonradan o, sərbəst buraxılmışdı. Məlumata görə, o, əvvəlki illərdə baş vermiş qətllərlə bağlı iş üzrə şahid qismində dindirilir.
Bundan əlavə, məhkəmə qərarı ilə onun oğlu Mütvəli Şıxlinski də hakimiyyət nümayəndəsinə qarşı zorakılıq ittihamı ilə iki ay müddətinə həbs edilib.
İyunun 27-də Rusiya Federasiyasının Yekaterinburq şəhərində hüquq-mühafizə orqanları Azərbaycan əsilli şəxslərə qarşı əməliyyat keçirib, bu zaman iki nəfər həlak olub, 10-a yaxın şəxs saxlanıb. Rusiya hüquq-mühafizə orqanları əməliyyatı illər əvvəl baş verən cinayət işinin təhqiqatı ilə izah ediblər. Amma sonrakı günlər Rusiyada Azərbaycan diasporunun bir sıra rəhbərləri və üzvləri də saxlanıb.
Eyni zamanda Azərbaycanda da narkotik və başqa ittihamlarla Rusiya vətəndaşları saxlanılıb. Bütün bunlarla bağlı hər iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri narazılıq və narahatlıqlarını ifadə ediblər.
Ukraynalılar müharibə bitənədək ABŞ-də qala biləcəklər
ABŞ prezidenti Donald Tramp jurnalistlərə bildirib ki, onun administrasiyası Ukrayna vətəndaşlarına müharibə bitənə qədər ABŞ-də qalmağa icazə verəcək.
DW-nin müxbirinin müharibədən dolayı ölkəsini tərk etmiş ukraynalıların ABŞ-də müharibənin sonunadək qalmasına icazə verilib-verilməyəcəyi ilə bağlı sualına prezident Tramp belə cavab verib: "Düşünürəm ki, biz bunu edəcəyik. Ukraynadan çoxlu insan gəlib və biz onlarla işləyirik".
2025-ci ilin yazında ABŞ-də humanitar proqram çərçivəsində yaşayan bir neçə Ukrayna vətəndaşı ölkənin Gömrük və Sərhəd Mühafizəsi Xidməti adından email alıb. Bu emaillərdə onlara statuslarının ləğv edildiyi və ölkəni yeddi gün ərzində tərk etmələri barədə xəbərdarlıq olunub.
Elektron məktubda qeyd olunub ki, ukraynalıların ABŞ-də qalmağa qanuni hüquqları yoxdur.
Daha sonra ABŞ Daxili Təhlükəsizlik Departamentinin sözçüsü məktubların "səhvən" göndərildiyini və Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya qarşı başlatdığı işğalçı müharibədən sonra ukraynalılar üçün yaradılmış U4U (Uniting Four Ukraine) proqramının qüvvədə qaldığını bildirib.
"Forbes"in məlumatına görə, Rusiyanın Ukraynaya qarşı genişmiqyaslı işğalından sonra bu proqram çərçivəsində ABŞ 236 mindən çox müraciəti təsdiqləyib və proqram vasitəsilə 187 mindən çox ukraynalı ABŞ-yə gəlib.
Britaniya Fələstini tanıyacağı ilə bağlı İsrailə xəbərdarlıq edib
Böyük Britaniya Fələstini tanıyacağı ilə bağlı İsrailə xəbərdarlıq edib. İyulun 29-da Böyük Britaniyanın baş naziri Kir Starmer bəyanatında bildirib ki, İsrail "Qəzzada dəhşətli vəziyyətə son qoymaq üçün əsaslı addımlar atmasa, Böyük Britaniya sentyabrda Fələstin dövlətini tanıyacaq".
Baş nazirin sözlərinə görə, İsrail atəşkəsə razılaşmaq, iki dövlətli həlli təmin edən uzunmüddətli davamlı sülhə dair öhdəlik götürmək və BMT-yə Qəzzaya yardım tədarükünü bərpa etməyə icazə vermək kimi digər şərtlərə də əməl etməlidir, əks halda Böyük Britaniya bu addımı sentyabrda BMT Baş Assambleyasında atacaq.
İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu isə Londonun bu planını tənqid edib. Netanyahu deyib ki, baş nazir Kir Starmer "HƏMAS-ın dəhşətli terrorunu mükafatlandırır və bu terrorun qurbanlarını cəzalandırır".
"Bu gün İsrailin sərhəddində olan cihadçı dövlət sabah Britaniyanı təhdid edəcək. Cihadçı terrorçulara qarşı güzəşt siyasəti həmişə uğursuzluqla nəticələnir. Bu, sizin üçün də uğursuz olacaq. Bu baş verməyəcək", - İsrail hökumət başçısı X platformasındakı paylaşımında bildirib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp isə baş nazir Starmerin açıqlamasından əvvəl deyib ki, o, Şotlandiyada səfərdə olarkən Britaiya baş naziri ilə görüşündə Fələstin dövlətçiliyinin tanınması məsələsini onunla müzakirə etməyib.
Prezident Trampın sözlərinə görə, bu addım (Fələstinin tanınması) "HƏMAS-ı mükafatlandırmaq olardı". "Düşünürəm ki, onlar mükafatlandırılmamalıdr", - Tramp vurğulayıb.
ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Temmi Brüs isə bildirib ki, baş nazir Starmerin planı "7 oktyabr qurbanlarının üzünə bir şillə"dir.
Fransa da BMT Baş Assambleyasının sentyabrda keçiriləcək sessiyasında Fələstin Dövlətini tanıyacağını bildirib. İsrail və ABŞ bu qərarı pisləyiblər.
Qəzzada döyüşlər 2023-cü ilin oktyabrında HƏMAS-ın İsrailin cənubuna hücum edərək 250-dən çox insanı girov götürdüyü vaxtdan bəri davam edir. İsrailin Qəzza zolağında davam edən hərbi əməliyyatı isə on minlərlə sakinin ölümünə səbəb olub. Vaxt keçdikcə bir çox Qərb ölkələri bu əməliyyata görə İsraili daha çox tənqid etməyə başlayıb. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi hətta HƏMAS-ın bir neçə komandiri ilə yanaşı, İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun həbsi barədə order verib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp iyulun 28-də Şotlandiyada səfərdə deyib ki, Qəzzada çox sayda insan aclıqdan əziyyət çəkir və ABŞ digər ölkələrlə birlikdə Qəzza əhalisinə daha çox humanitar yardım çatdırmaq üçün əməkdaşlıq edəcək.
Tramp Ukrayna ilə razılığa gəlmək üçün Rusiyaya 10 gün vaxt verib
ABŞ prezidenti Donald Tramp Rusiyaya Ukrayna ilə razılaşma əldə etmək üçün 10 gün vaxt verib. Onun jurnalistlərlə söhbətinin audioyazısı Ağ Evin YouTube kanalında yerləşdirilib.
Prezidentin sözlərinə görə, bu müddətdən sonra onun vəd etdiyi rüsumlar tətbiq olunacaq. Lakin Tramp bunun Moskvaya təsir edəcəyinə əmin deyil, çünki Rusiya prezidenti Vladimir Putin "açıq şəkildə müharibənin davam etməsini istəyir".
Tramp əminliyini bildirib ki, bu rüsumlar dünyada neft qiymətlərinə təsir etməyəcək, çünki ABŞ hasilatı artıra bilər.
Daha əvvəl Tramp Rusiyadan ABŞ-yə ixraca və Rusiya ilə ticarət edən ölkələrin ixracına 100 faiz rüsum vəd etmişdi. Bu halda məhdudiyyətlər Çin, Avropa İttifaqı ölkələri, Hindistan və Türkiyəyə də təsir göstərə bilər.
Peskov: Trampın bəyanatı Moskvada 'qeydə alınıb', müharibə davam edir
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov deyib ki, ABŞ prezidenti Donald Trampın Ukrayna ilə sülh sazişinə nail olmaq üçün Rusiyaya verdiyi möhlətin qısaldılması barədə bəyanatını Moskvada "qeydə alıblar". O bildirib ki, Ukraynada "xüsusi hərbi əməliyyat davam edir". Moskva 2022-ci ilin fevralından Ukraynaya qarşı başlatdığı işğalçı müharibəsini "xüsusi hərbi əməliyyat" adlandırır.
Vladimir Putinin mətbuat katibi vurğulayıb ki, onun ölkəsi "sülh prosesinə sadiqliyini qoruyur", eyni zamanda isə sülh yolu ilə nizamlanma çərçivəsində öz maraqlarını təmin etməyə çalışır.
D.Tramp bir gün öncə deyib ki, Ukraynada atəşkəsdən ötrü Rusiyaya verdiyi 50 günlük möhləti qısaldaraq 10-12 günə salır. Trampın sözlərinə görə, Putinlə bağlı "çox məyusdur", əgər Moskva Kiyevlə sülh sazişinə nail olmursa, bu ayın əvvəlində tərəflərə verdiyi 50 günlük ilkin müddətin sonunu gözləməsinə "ehtiyac yoxdur".
Peskov Trampın "Putinlə sadəcə danışmaq naminə danışmaqda maraqlı olmadığı" barədə sözlərinə münasibət bildirərkən "hər hansı qiymətləndirmədən çəkinmək istədiyini" vurğulayıb.
O əlavə edib ki, Vladimir Putin və Donald Tramp arasında mümkün görüş məsələsi hazırda gündəmdə deyil.
Peskovun sözlərinə görə, Rusiya ABŞ ilə münasibətlərin qurulmasında maraqlıdır, lakin son dövrlərdə bu proses nəzərəçarpacaq dərəcədə ləngiyib.
Rusiyanın müttəfiqləri
Kremlin sözçüsü jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən Şimali Koreya, İran və Çini Rusiyanın "müttəfiqləri" adlandırıb və bildirib ki, Moskva bu ölkələrlə "dünya nizamnına dair bir çox məsələdə ortaq baxışa malikdir".
Bu açıqlama Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrovun bir gün əvvəl verdiyi bəyanatla ziddiyyət təşkil edir. Lavrov deyib ki, "tarixdə ilk dəfə olaraq" Rusiya Qərblə mübarizə aparır və bu mübarizədə heç bir müttəfiqi yoxdur.
Rusiya ilə Şimali Koreya arasında hərbi tərəfdaşlıq sazişi qüvvədədir və Şimali Koreya əsgərləri Ukraynaya qarşı müharibədə iştirak ediblər. İran və Çin isə Rusiyaya hərbi təyinatlı məhsullar daxil olmaqla, müxtəlif mallar tədarük edir. Bununla belə, həm Tehran, həm də Pekin bu münaqişədə birbaşa iştirak etmədiklərini vurğulayır.
Kamçatka yarımadasında 8.8 bal gücündə zəlzələ olub [Video]
Rusiyanın uzaq şərqində yerləşən Kamçatka yarımdasında baş verən 8.8 ballıq güclü zəlzələdən sonra Rusiya, ABŞ və Yaponiyada sunami xəbərdarlığı elan edilib.
Yaponiyada Hokkaydo ilə Kyuşu arasındakı sahil bölgələri üçün xəbərdarlıqlar verilib, ölkənin digər hissələrində isə daha aşağı səviyyəli xəbərdarlıqlar qüvvədədir. ABŞ-nin bütün qərb sahili, Alyaskanın uzaq Aleut adalarının bəzi hissələri, Havay adaları və Quam üçün də xəbərdarlıqlar verilib. Rusiyanın Saxalin vilayəti Şimali Kuril adalarında fövqəladə vəziyyət elan edib.
Şimali Kuril rayonunun meri Aleksandr Ovsyannikov bildirib ki, ərazidəki "hər kəs" təxliyə edilib. "Kifayət qədər vaxt, var idi - tam bir saat. Beləliklə, hamı təxliyə edildi, bütün insanlar sunami təhlükəsinin olduğu zonadan uzaqdır", - AFP merdən sitat gətirib.
Meteroloqlar isə sunami dalğalarının hündürlüyünün 3-4 metrə çata biləcəyini deyib.
Bunun 1952-ci ildən bəri Kamçatka yarımadasında qeydə alınan ən güclü zəlzələ olduğu bildirilib. "Güclü afterşoklar"ın (intensivliyi daha kiçik olan təkrar seysmik təkanlar) olacağı barədə xəbərdarlıq edilib.
"Maqnitudası 7,5-ə çatan nəzərə çarpan afterşokların ən azı daha bir ay davam edəcəyi gözlənilir", - Rusiya Elmlər Akademiyasının Geofizika İnstitutunun Kamçatka bölməsi xəbərdarlıq edib.
Rusiyanın TASS agentliyinin ilkin məlumatına görə, baş verən zəlzələ nəticəsində bir neçə nəfər xəsarət alıb.
ABŞ prezidenti Donald Tramp da Havay adalarında sunami xəbərdarlığı, Alyaska və ABŞ-nin Sakit okean sahillərində xəbərdarlığın elan olunması barədə paylaşım edib.
Çin, Peru və Ekvadorda da sunami ilə bağlı xəbərdarlıqlar edilib.
NASA və 'Roskosmos' rəhbərləri 2018-ci ildən bəri ilk dəfə görüşəcəklər
"Roskosmos"un baş direktoru Dmitri Bakanov NASA rəhbərliyi ilə danışıqlar aparmaq üçün ABŞ-nin Hyuston şəhərinə gedib. Bu barədə Rusiya xəbər agentlikləri "Roskosmos"un mətbuat xidmətinə istinadən məlumat yayıb.
Bakanovun NASA administratoru vəzifəsini icra edən Şon Daffi ilə iyulun 31-nə planlaşdırılan görüşü iki ölkənin kosmik agentliklərinin rəhbərləri arasında 2018-ci ildən bəri ilk təkbətək görüş olacaq.
"İnterfaks"ın məlumatına görə, müzakirələrədə Beynəlxalq Kosmik Stansiyanın (ISS) istismar müddətinin uzadılması, qarşılıqlı uçuşların davam etdirilməsi və stansiyanın orbitdən çıxarılması prosesi müzakirə olunacaq.
Rusiya nümayəndə heyətinin Conson adına Kosmik Mərkəzə və "Boeing" şirkətinin istehsalat bölməsinə ziyarəti də nəzərdə tutulub.
Kosmik proqram ABŞ və Rusiya arasında hələ də sıx əməkdaşlığın davam etdiyi azsaylı beynəlxalq layihələrdən biridir. "Reuters" qeyd edir ki, digər sahələrdə iki ölkə arasındakı münasibətlər 2022-ci ilin fevralında Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı hərbi müdaxiləsindən sonra demək olar ki, tamamilə dayandırılıb.
2025-ci ilin yanvarında ABŞ prezidenti postuna qayıtdıqdan sonra Donald Tramp administrasiyası Moskva ilə təmasları bərpa etmək yönündə addımlar atmağa başlayıb. Lakin sonradan Tramp Ukraynada atəşkəsin əldə olunması üçün real irəliləyiş olmadığına görə Rusiya və prezident Vladimir Putinə qarşı səbrinin tükəndiyini, məyusluq hiss etdiyini açıqlayıb.
Tramp Qəzzada ərzaq mərkəzlərinin qurulacağını elan edib
Şotlandiyada səfərdə olan ABŞ prezidenti Donald Tramp iyulun 28-də Qəzzada çox sayda insanın aclıqdan əziyyət çəkdiyini deyib. O, İsrailin Qəzzaya humanitar yardım məsələsində daha çox iş görə biləcəyini vurğulayıb.
Qəzza səhiyyə orqanları bölgədə iki ildir davam edən müharibə nəticəsində ölü sayının 60 minə yaxınlaşdığını, aclıq və qida çatışmazlığından ölənlərin sayının sürətlə artdığını bildirir. Aclıqdan əziyyət çəkən uşaqların görüntüləri dünyanı sarsıdır və ağırlaşan humanitar vəziyyət fonunda İsrailə qarşı beynəlxalq tənqidləri daha da gücləndirir.
ABŞ prezidenti Şotlandiyada jurnalistlərə açıqlamasında İsrailin Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardımın çatdırılmasına görə "böyük məsuliyyət daşıdığını" bildirib.
Qəzzada "real aclıq" olduğunu deyən prezident Trampın bu açıqlaması "Qəzzada aclıq yoxdur" deyən və HƏMAS-a qarşı mübarizəyə davam edəcəyinə söz verən İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun çıxışı ilə ziddiyyət təşkil edib.
Prezident Trampdan baş nazir Netanyahunun qiymətləndirməsi (Qəzzada aclığın olmaması barədə) ilə razı olub-olmadığı soruşulduqda, Tramp belə cavab verib: "Bilmirəm. Televiziyaya baxanda deyərdim ki, o qədər də yox, çünki o uşaqlar çox ac görünür. Biz bir çox insanı, o uşaqlardan bəzilərini xilas edə bilərik. Bu, həqiqi aclıqdır; mən bunu görürəm və bunu saxtalaşdırmaq mümkün deyil".
"Orada hasar və sərhəd olmadan ərzaq mərkəzləri quracağıq ki, yardım daha asan çatdırılsın", - Tramp əlavə edib. Onun sözlərinə görə, ABŞ digər ölkələrlə birlikdə Qəzza əhalisinə daha çox humanitar yardım, o cümlədən ərzaq və sanitariya vasitələri təmin etmək üçün əməkdaşlıq edəcək.
Ağ evin sözçüsü isə qeyd edib ki, ərzaq mərkəzləri ilə bağlı əlavə detallar yaxın vaxtlarda açıqlanacaq.
İyulun 28-də Netanyahu Qəzzada vəziyyəti "çətin" adlandıraraq ölkəsinin Qəzza zolağına yardımın çatdırılmasını təmin etmək üçün çalışdığını deyib.
"İsrail Qəzza zolağına böyük həcmdə humanitar yardımın çatdırılmasını təmin etmək üçün beynəlxalq qurumlarla, eləcə də ABŞ və Avropa dövlətləri ilə işləməyə davam edəcək", - baş nazirin ofisindən verilən açıqlamada bildirilib.
İyulun 28-də Qəzzadakı Səhiyyə Nazirliyi son 24 saat ərzində azı 14 nəfərin aclıq və qida çatışmazlığından öldüyünü bildirib. Bununla da müharibə zamanı aclıqdan ölənlərin ümumi sayı 147-yə çatıb. Onlardan 88-i uşaqdır və əksəriyyəti son həftələrdə həyatını itirib.
İsrail isə həftəsonu bir sıra humanitar tədbirlər elan edib. Bunlara Qəzzanın üç bölgəsində döyüşlərə gündəlik fasilələr, yardım karvanları üçün yeni təhlükəsiz dəhlizlər və havadan humanitar yardım atışları daxildir.
Britaniya baş naziri Qəzza ilə bağlı fövqəladə iclas keçirir
"Guardian" qəzeti hökumət mənbələrinə istinadən yazıb ki, Britaniya baş naziri Kir Starmer iyulun 28-də Tramp ilə Qəzza mövzusunu qapalı şəkildə müzakirə edib.
Baş nazir bu gün, iyulun 29-da Qəzza üçün sülh planını və humanitar yardım səylərini müzakirə etmək məqsədilə Nazirlər Kabinetinin fövqəladə iclasını keçirəcək. Kir Starmer iyulun 28-də Şotlandiyada Trampla görüşü zamanı Qəzza üçün Avropanın hazırladığı sülh planını da təqdim edib.
Baş nazirin ofisi planın detalları barədə açıqlama verməsə də, bugünkü kabinet iclasından sonra "növbəti addımlar"ın ictimaiyyətə açıqlanacağını bildirib.
Starmerin sözçüsünün verdiyi məlumata görə, bu təkliflər qarşıdakı günlərdə ərəb dövlətləri də daxil olmaqla müttəfiq ölkələrə təqdim olunacaq.
Qəzzada döyüşlər 2023-cü ilin oktyabrında HƏMAS-ın İsrailin cənubuna hücum edərək 250-dən çox insanı girov götürdüyü vaxtdan bəri davam edir. İsrailin Qəzza zolağında davam edən hərbi əməliyyatı isə on minlərlə sakinin ölümünə səbəb olub. Vaxt keçdikcə bir çox Qərb ölkələri bu əməliyyata görə İsraili daha çox tənqid etməyə başlayıb. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi hətta HƏMAS-ın bir neçə komandiri ilə yanaşı, İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun həbsi barədə order verib.
Rusiya Zaporojyedə cəzaçəkmə müəssisəsini vurub, 16 nəfər ölüb
Rusiya qoşunları iyulun 29-na keçən gecə Zaporojye vilayətindəki cəzaçəkmə müəssisəsinə zərbə endirib, 16 nəfər ölüb, 35 nəfər yaralanıb. Bu barədə vilayət hərbi administrasiyasının rəhbəri İvan Fyodorov məlumat verib.
İlkin məlumata görə, zərbələr idarəolunan aviabombalarla həyata keçirilib.
“Yaralılara bütün zəruri tibbi yardım göstərilir. Müəssisənin binaları dağılıb. Yaxınlıqdakı fərdi evlərə də ziyan dəyib”, – deyə o bildirib.
Ukrayna Prezident Administrasiyasının rəhbəri Andrey Yermak isə qeyd edib ki, “bu, rusların növbəti hərbi cinayətidir və onlar yalnız qarşısı alınarsa dayanarlar”.
Rusiya hərbçiləri həmçinin Dnepropetrovsk vilayətinin Sinelnikov rayonu ərazisindəki kəndlərdən birinə pilotsuz uçuş aparatları ilə hücum ediblər. Ukraynanın Fövqəladə Hallar üzrə Dövlət Xidmətinin məlumatına görə, yanğının söndürülməsi zamanı xilasedicilərə təkrar zərbə endirilib, yanğınsöndürmə maşını zədələnib.
Vilayət hərbi administrasiyasının rəhbəri Sergey Lısak qeyd edib ki, Sinelnikov rayonunda bir neçə yaşayış məntəqəsi zərbələrə məruz qalıb. Hücum nəticəsində 2 nəfər həlak olub, 3 nəfər yaralanıb. Beş fərdi ev, inzibati bina, mağazalar, yanacaqdoldurma məntəqəsi və avtomobillər ziyan görüb.
Kamyanske şəhərinə raket hücumu nəticəsində üçmərtəbəli bina, doğum evi və şəhər xəstəxanasının bir şöbəsi zədələnib. Hadisə nəticəsində 2 nəfər ölüb, 5 nəfər yaralanıb. “İki qadının vəziyyəti ağırdır. Onlardan biri hamilədir”, – deyə Sergey Lısak əlavə edib.
Sankt-Peterburqda miqrantlar taksi sürə bilməyəcəklər
Sankt-Peterburqun qubernatoru Aleksandr Beqlov miqrantlara şəhərdə taksi sürməyi və "icarəyə götürülmüş minik avtomobillərində" işləməyi qadağan edib.
Beqlov qərarı iyulun 28-də imzalayıb, 2025-ci ilin sonuna qədər qüvvədədir. Bu barədə "Fontanka" nəşri qubernatorun mətbuat xidmətinə istinadən yazır.
Sənəd imzalandıqdan 10 gün sonra qüvvəyə minəcək. İşəgötürənlərə miqrant sürücülərlə bağlanmış müqavilələri ləğv etmək üçün üç ay vaxt verilir.
Hakimiyyət bu tədbirlə "xidmətlərin keyfiyyətini və təhlükəsizliyini" artırmağı planlaşdırır.
Bu cür qadağanın tətbiqi 2025-ci ilin mayında müzakirə olunmuşdu. "Nastoyaşeye Vremya" layihəsinin efirində iqtisadçı bu təşəbbüsü şərh edərək bildirmişdi ki, bu cür tədbirlər taksi və çatdırılma xidmətlərini bahalaşdıracaq, ümumilikdə iqtisadiyyatın vəziyyətinə təsir göstərəcək.
Tramp Rusiyaya 10-12 günlük möhlət verdiyini deyir [Video]
ABŞ prezidenti Donald Tramp deyir ki, bu gündən, yəni iyulun 28-dən başlayaraq Rusiya prezidenti Vladimir Putinə Ukraynada atəşkəsə razılaşmaq üçün 10-12 günlük möhlət verir.
Şotlandiyanın Turnberri şəhərində jurnalistlərlə danışan D.Tramp bildirib ki, o, Putinlə bağlı "çox məyusdur", əgər Moskva Kiyevlə sülh sazişinə nail olmursa, bu ayın əvvəlində tərəflərə verdiyi 50 günlük ilkin müddətin sonunu gözləməsinə "ehtiyac yoxdur".
“Mən bu gündən etibarən təxminən 10-12 günlük yeni bir müddət müəyyənləşdirəcəyəm”, – Tramp Britaniyanın baş naziri Keir Starmerlə görüşü zamanı jurnalistlərə deyib.
“Kiminləsə uzun müddət işləyəndə, onun nə edəcəyini, yaxud etməyəcəyini artıq bilirsən. Mən ona [Putinə] bir şans verdim. O, bundan istifadə etmir”, – o əlavə edib.
Daha əvvəl Tramp Putinə Ukrayna ilə müharibəni dayandırmaq və sülh sazişi bağlamaq üçün 50 gün vaxt vermişdi. O, bu barədə bəyanatını düz iki həftə əvvəl - bazar ertəsi, iyulun 14-də səsləndirib. Əgər danışıqlarda irəliləyiş əldə olunmasa, ABŞ Rusiya mallarının alıcılarına 100 faizlik idxal rüsumları tətbiq edəcəyini bildirib.
Nüfuzlu respublikaçı senator Lindsi Qrem deyib ki, ikinci dərəcəli sanksiyalar Rusiya neftinin 80%-ni alan Çin, Hindistan və Braziliyanı hədəf alacaq.
"Putin sanksiyalar altında yaşaya bilər, lakin Çin, Hindistan və Braziliya Amerika bazarı ilə Putinə kömək arasında seçim etməli olacaq. Düşünürəm ki, onlar ABŞ tərəfini seçəcəklər", - senator vurğulayıb.
ABŞ dövlət katibi deyir ki, Trampın 'səbri tükənir'
Rusiyanın Ukrayna ilə münaqişədəki davranışı ABŞ Prezidenti Donald Trampın "səbrini tükədir", Moskvanın müharibəyə son qoya biləcək hər hansı bir addım atmasını gözləməyə "həvəsi də azalır". Bunu ABŞ dövlət katibi Marko Rubio “Fox News”a müsahibəsində bildirib.
Tramp özü də bir neçə dəfə bu fikri dilə gətirib. Dövlət katibi isə deyib ki, ABŞ prezidentinin rusiyalı həmkarı Vladimir Putinlə telefon danışıqları müsbət atmosferdə keçsə də, "heç bir nəticə vermir". Dövlət katibinin sözlərinə görə, Rusiya sadəcə vaxt udur.
"O (Tramp) özünün bu tələyə salınmasına imkan verməyəcək. O, danışıqlar haqqında sonsuz danışıqlar aparmaq niyyətində deyil", – Rubio vurğulayıb və əlavə edib ki, Tramp müharibənin başlanmasına məsul olmasa da, onu bitirmək istəyir.
İyulun 14-də Tramp, Rusiyanı və şəxsən Putini sülh istəmədiklərinə görə sərt tənqid edib. O bildirib ki, Ukraynada sülh sazişi bağlanması üçün 50 gün vaxt verir. Bu müddət sentyabrın 3-də başa çatır. Trampın sözlərinə görə, bu tarixdən sonra o, Rusiyanın özünə və ondan enerjidaşıyıcıları alan ölkələrə sanksiyalar, ilk növbədə yüksək gömrük rüsumları şəklində tətbiq etməyə hazırdır.
Rubio “Fox News”a müsahibəsində deyib ki, xüsusən də Rusiyadan neft alan Çin olmadan, Putin “bu müharibəyə tab gətirə bilməzdi”.
Tramp həmçinin ABŞ-ın müttəfiqlərinə Ukrayna üçün silah satmağa hazır olduğunu bəyan edib. Almaniya da daxil bir sıra ölkələr bu sxemdə iştiraka hazır olduqlarını bildiriblər.
Rusiya Trampın bəyanatlarına təmkinli reaksiya verib. Bu açıqlamalardan sonra Moskvanın rəsmi mövqeyində heç bir dəyişiklik olmayıb. Rusiya təmsilçiləri bildirirlər ki, onlar sülhdə maraqlıdırlar, lakin müəyyən şərtlərlə. Kiyev isə bu şərtləri təslimçilik kimi qəbul edir. Söhbət, xüsusilə, Ukraynanın bəzi ərazilərindən imtina etməsindən gedir.
Neytral statusa malik Avstriya NATO-ya üzvlüyü düşünür
"Bir şey aydındır: neytrallıq özlüyündə bizi qorumur"
Avstriyanın xarici işlər naziri Beate Maynl-Rayzinqer Almaniyanın "Die Welt" nəşrinə müsahibəsində Rusiyanın aqressivləşən siyasəti fonunda ölkəsinin NATO-ya mümkün qəbulu ilə bağlı müzakirələri "faydalı" adlandırıb.
Eyni zamanda nazir etiraf edib ki, avstriyalıların əksəriyyəti hazırda Avstriyanın Şimali Atlantika Alyansına qoşulmasının əleyhinədir.
"Bir şey aydındır: neytrallıq özlüyündə bizi qorumur. Getdikcə daha qeyri-sabit beynəlxalq vəziyyət və daha da aqressivləşən Rusiya şəraitində Avstriyanı gerçəkdən qoruyan ölkənin müdafiə qabiliyyətinə və tərəfdaşlıqlara yatırılan investisiyalardır. Mən ümumilikdə təhlükəsizlik və müdafiə sahəsində Avstriyanın gələcəyi ilə bağlı ictimai müzakirənin başlanmasına açığam. Hazırda parlamentdə və əhali arasında NATO-ya üzvlüyə dəstək çoxluğu olmasa da, belə bir müzakirə çox faydalı ola bilər", - deyə nazir bildirib.
"Biz kresloda arxaya söykənib oturaraq deyə bilmərik: biz heç kimə toxunmuruqsa, heç kim də bizə toxunamayacaq, narahat etməyəcək. Bu, sadəlövhlük olardı... Biz Avropanın ümumi təhlükəsizlik və müdafiə siyasətini dəstəkləmək üçün mümkün olan hər şeyi edirik - maliyyə, hərbi və siyasi. 1995-ci ildə Avropa İttifaqına daxil olduqdan sonra Avstriyanın neytrallığı əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib", - Avstriya XİN rəhbəri əlavə edib.
Avstriya 1955-ci ildə müttəfiq qoşunlarının çıxarılmasından sonra öz neytrallığını elan edib. Dövlətin neytral statusu ölkə konstitusiyasında təsbit olunub. Eyni zamanda, Avstriya Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramı çərçivəsində NATO ilə əməkdaşlıq edir.
Tramp Aİ ilə ticarət razılaşmasının əldə olunduğunu bildirib
ABŞ prezidenti Donald Tramp Şotlandiyada Avropa Komissiyasının prezidenti Ursula Fon der Lyayenlə danışıqlardan sonra ABŞ və Avropa İttifaqı arasında ticarət razılaşmasının əldə olunduğunu bildirib.
Trampın sözlərinə görə, ABŞ-yə Avropa İttifaqından (Aİ) idxal olunan mallara tətbiq olunacaq rüsumlar onun əvvəlcə bəyan etdiyi kimi 30% deyil, 15% olacaq. ABŞ prezidenti əldə olunan razılaşmanı "özünəməxsus bir tərəfdaşlıq" adlandırıb.
ABŞ prezidentinin sözlərinə görə, bu "özünəməxsus tərəfdaşlıq" çərçivəsində Avropa İttifaqı ABŞ-dən 750 milyard dollar dəyərində enerji resursları almağa, ABŞ iqtisadiyyatına daha 600 milyard dollar investisiya qoymağa, həmçinin ABŞ-dən "külli miqdarda" silah almağa razılıq verib.
Trampın ticarət sazişləri üçün verdiyi müddət avqustun 1-də başa çatır, bundan sonra Vaşinqtonla razılığa gələ bilməyən ölkələr və ya birliklərə qarşı yüksək ticarət rüsumları tətbiq olunacaq.
Avropa Komissiyasının prezidenti Ursula Fon der Lyayen Trampla görüş üçün onun Şotlandiyanın cənub-qərbindəki Törnberri qolf klubuna gəlib. Görüşdən əvvəl onlar jurnalistlərə razılığa gəlməyə ümid etdiklərini bildiriblər. Eyni zamanda, Tramp daha əvvəl belə razılaşma ehtimalını "50-yə 50" qiymətləndirmişdi. Ursula Fon der Lyayen də görüşün əvvəlində eyni qiymətləndirməni verərək bildirib ki, razılaşma əldə olunacağı halda bu, ABŞ və Aİ arasında indiyədək bağlanmış "ən mühüm saziş" olacaq.
Dünya üzrə mal və xidmətlər ticarətinin təxminən üçdə biri ABŞ və Avropa İttifaqının payına düşür. Aİ-nin ABŞ-yə ixracı ABŞ-dən Avropaya ixracdan xeyli çoxdur (ötən ilin statistikasına görə, 370 milyard dollar ixraca qarşı 606 milyard dollar idxal) və Tramp bu ticarət balanssızlığını ciddi problem hesab edir. O, əgər razılaşma əldə olunmasa, avqustun 1-dən Avropa mallarına 30%-lik tarif tətbiq edəcəyi ilə hədələyirdi.
Aİ əvvəlcə ABŞ-nin rüsumlarına cavab tədbirləri hazırlamışdı. Bu tədbirlər Tramp administrasiyasının apreldə əksər ölkələrə qarşı yüksək rüsum qərarını donduraraq onlarla danışıqlara başlamaq qərarından sonra dayandırıldı. ABŞ indiyədək yalnız bir neçə ölkə ilə ticarət razılaşması əldə edə bilib.
