Ukraynanın “Naftoqaz Ukrainı” milli səhmdar cəmiyyəti Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) ilə qaz alqı-satqısına dair ilk müqavilə imzalayıb.
AZƏRTAC bu barədə “Naftoqaz Ukrainı” milli səhmdar cəmiyyətinə istinadla xəbər verib.
Məlumata görə, Bolqarıstan-Rumıniya-Ukrayna sərhədi marşrutu üzrə Trans-Balkan dəhlizi ilə ilk dəfə sınaq qaz təchizatı həyata keçirilir.
“Bu, uzunmüddətli əməkdaşlığa yol açan kiçik, lakin strateji əhəmiyyətli addımdır. Həm də təchizat mənbələrinin şaxələndirilməsi və Ukraynanın enerji təhlükəsizliyinin gücləndirilməsinin daha bir nümunəsidir”, - deyə “Naftoqaz” İdarə Heyətinin sədri Sergey Koretski bildirib.
Rusiyanın qaz infrastrukturunu atəşə tutması səbəbindən Ukrayna qaz hasilatını azaldıb. Bu il Ukrayna Avropadan böyük həcmdə qaz idxal etmək məcburiyyətində qalacaq.
İyunda sabiq energetika naziri German Qaluşenko demişdi ki, Ukraynanın anbarlarına vurulacaq idxal qazının minimum həcmi 4,6 milyard kubmetrdir. İyuna olan məlumata görə, 2,9 milyard kubmetr “anbarlara vurulacaq dəqiq idxal olunan qaz” müqaviləsi bağlanıb. Bu müqavilələr maliyyə cəhətdən təsdiqlənir.
"Enerji təminatı mənbələrinin uğurla şaxələndirilməsidir"
Ukraynanın energetika naziri Svetlana Qrinçuk özünün Facebook səhifəsində sınaq qaz tədarükünün Bolqarıstan – Rumıniya – Ukrayna marşrutu ilə həyata keçirildiyini yazıb.
"Tədarük həcmləri böyük olmasa da, bunun strateji əhəmiyyəti var, çünki dövlətlərimiz arasında uzunmüddətli və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq perspektivlərini açır. Bundan əlavə, bu, enerji təminatı mənbələrinin uğurla şaxələndirilməsinin daha bir aydın nümunəsidir", – Qrinçuk yazıb.
Nazirin sözlərinə görə, Transbalkan boru kəməri (Türkiyə, Bolqarıstan, Rumıniya və Ukraynanın Odessa vilayətinin bir hissəsindən keçir) Ukraynaya dünyanın müxtəlif yerlərindən Yunanıstan və Türkiyədəki terminallara daxil olan mayeləşdirilmiş qaza və Transadriatik qaz kəməri ilə nəql olunan Azərbaycan qazına çıxış imkanı verəcək.
Ukrayna 2024-cü ilin sonlarında Rusiya ilə qaz tranziti sazişini uzatmayıb. Ukraynanın Energetika Nazirliyi bu qərarın "milli təhlükəsizlik maraqları naminə" qəbul edildiyini açıqlayıb.
"Biz Rusiyanın qaz tranzitini dayandırdıq – bu tarixi hadisədir. Rusiya bazarlarını itirir və maliyyə itkiləri ilə üzləşəcək", – ozamankı nazir German Qaluşenko bildirib.
2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüzə başlayıb. 11 il əvvəl də Rusiya Ukraynanın bir hissəsini-Krımı ilhaq etmişdi. Onda Rusiyaya sanksiyalar tətbiq edilməyə başlanmışdı. Yeni müharibədən sonra Qərb və dünyanın bir sıra ölkələri Rusiyaya sanksiyaları genişləndirib. Amma Azərbaycan bu sanksiyalara qoşulmur.
Xatırlatma
2025-ci ilin 6 ay ərzində Azərbaycanda 25,2 milyard kubmetr (2024-cü ilin 6 ayında 23,4 milyard kubmetr) təbii qaz hasil edilib. Qazın 6,6 milyard kubmetri “Azəri-Çıraq-Günəşli”nin, 13,8 milyard kubmetri “Şahdəniz”in, 0,8 milyard kubmetri “Abşeron” yatağının, 4 milyard kubmetrə yaxını isə SOCAR-ın payına düşüb.
Bu dövrdə xaricə qaz satışı 12,1 milyard kubmetr təşkil edib. Bundan 6,1 milyard kubmetr Avropaya, 4,9 milyard kubmetr Türkiyəyə (o cümlədən Trans-Anadolu qaz kəməri ilə 2,9 milyard kubmetr), 1,1 milyard kubmetr Gürcüstana satılıb.
Azərbaycanın avqustun 1-dən Suriyaya da qaz nəql edəcəyi gözlənir.
Azərbaycanda qaz istehlakına gəldikdə isə 2024-cü ildə bu rəqəm 13 milyard 666 milyon 353 min 138 kubmetr təşkil edib. Bu da 2023-cü ilin göstəricisi ilə müqayisədə 226 milyon 652 min 169 kubmetr və ya 1,7 faiz çox olub.
2020-ci ildə Azərbaycanın işğal edilən əraziləri (20 faiz) qaytarılmayana qədər ölkədə qazlaşma 96 faiz səviyyəsində göstərilirdi.
